ΓΥΠΑΕΤΟΣ - ΤΟ ΣΠΑΝΙΟΤΕΡΟ ΑΡΠΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Γυπαετός, το σπανιότερο αρπακτικό της Κρήτης! Μόνο 30 γυπαετοί και 5-6 ενεργά ζευγάρια έχουν δυστυχώς απομείνει! Αξίζει το ενδιαφέρον και τη φροντίδα μας!

Κάντε κλικ στις εικόνες για να τις δείτε μεγαλύτερες!

ΓΥΠΑΕΤΟΣ - BEARDED VULTURE - GYPAETUS BARBATUS

Ο Γυπαετός είναι ένα μεγαλόπρεπο αρπακτικό πτηνό, που το παρουσιαστικό του είναι μεταξύ αετού και γύπα. Πηρέ το όνομα barbatus, που σημαίνει μουστακαλής ή γενειοφόρος επειδή κοντά στο ράμφος του έχει δυο τούφες από μακριές μαύρες τρίχες σαν γένι. Γενικά οι συνήθειές του μοιάζουν περισσότερο με αυτές του γύπα, καθώς είναι πτωματοφαγος.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ:
Αξιοσημείωτο σε αυτό το πτηνό, είναι το ότι η διατροφή του αποτελείται κατά 80-90% με κόκκαλα και μυελό των οστών, για αυτό στην Κρήτη τον φωνάζουν χαρακτηριστικα Κοκκαλά. Αρκετά εντυπωσιακή είναι η τεχνική του να πετάει από μεγάλο ύψος τα μεγάλα κόκκαλα που δε μπορεί να καταπιεί, για να τα σπάσει σε μικρότερα κομμάτια. Έχει επίσης τη συνήθεια να αποθηκεύει κόκκαλα σε σπηλιές ώστε να έχει τροφή το χειμώνα, όταν τα βοσκοτόπια είναι καλυμμένα με χιόνι και η εύρεση τροφής δύσκολη.

ΒΙΟΤΟΠΟΙ:
Οι περιοχές που θα τον συναντήσουμε είναι γκρεμοί, βουνά φαράγγια, και χαράδρες . Ζει σε μια περιοχή 100-350τ.χλμ και δεν ανέχεται την παρουσία άλλων ατόμων του ιδίου είδους σε αυτήν την επικράτεια που ορίζει.

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ:
Ο γυπαετός έχει ένα ταίρι σε όλη του τη ζωή και αν αυτό πεθάνει, πολύ σπάνια θα ξαναζευγαρώσει. Το θηλυκό είναι λίγο μεγαλύτερο από το αρσενικό . Φωλιάζουν στους γκρεμούς και τις σπηλιές, όπου γεννούν 1-2 αυγά το Γενάρη. Από αυτά, μόνο το ισχυρότερο επιβιώνει. Το μικρό μένει στη φωλιά για 4 μήνες και εξαρτάται από τους γονείς του για 2 χρόνια. Το πτέρωμα του νεαρού γυπαετού είναι σκούρο γκρίζο. Θα χρειαστεί να περάσουν 5-7 χρόνια μέχρι να αποκτήσει την τελική ενήλικη μορφή, που είναι μπεζ-πορτοκαλί σώμα με μαύρα φτερά, ουρά και πλάτη.

ΑΠΕΙΛΕΣ:

• Η μείωση της νομαδικής κτηνοτροφίας απ' την οποία τρέφεται ως επί το πλείστον με νεκρά ζώα

• Η κατανάλωση δηλητηριασμένων πτωμάτων ζώων, από δολώματα που προορίζονται για σκύλους, κοράκια κλπ.

• Η λαθροθηρία του ίδιου αλλά και των ειδών που τρέφεται.

• Η διάνοιξη δρόμων σε όλο και πιο δύσβατες περιοχές που διευκολύνουν την πρόσβαση σε απομονωμένα μέρη.

• Η υποβάθμιση των βιοτόπων που ζει λόγω πυρκαγιάς ή υπερβόσκησης.

• Η πρόσκρουση σε πτερύγια ανεμογεννητριών, τοποθετημένων σε περιοχές ακατάλληλες γεωγραφικά, όπου συχνάζουν τα πουλιά.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ:
Αυτή τη στιγμή, στην Ελλάδα συναντώνται μόνο στην Κρήτη και ο εναπομείναντας πληθυσμός εκτιμάται σε μόλις 30 γυπαετούς και 5-6 ενεργά ζευγάρια!

Σύμφωνα με τα παραπάνω, συμπεραίνουμε πως καθίσταται άκρως επιτακτική η ανάγκη προστασίας του είδους καθώς οι γυπαετοί ανήκουν στα μακρόβια ειδή όπου η αναπαραγωγική ωρίμανση είναι αργή (6 έτη) και έχουν χαμηλό ετήσιο αναπαραγωγικό δυναμικό.

Σε περίπτωση που δείτε κάποιο τραυματισμένο γυπαετό ή ακόμη και κάποιο άλλο άγριο ζώο, επικοινωνήστε με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΜΦΙΚ) στο 2810393266 ή 2810393281 τις εργάσιμες ημέρες ή αλλιώς στο 6946799753.

Το ΜΦΙΚ συνεργάζεται με την ΑΝΙΜΑ (το Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής- 2109510075) και την Αλκυόνη, προωθώντας εκεί τα άγρια ζώα που χρειάζονται περίθαλψη.

Μορφωνιού Παναγιώτα
Απόφοιτος της σχολής Φιλοσοφικών και Κοινωνικών σπουδών Πανεπιστημίου Κρήτης
Εθελόντρια προστασίας άγριας ζωής